ارتوپدی شاخه ای از علم پزشکی است که سیستم اسکلت و حرکت بدن انسان را مورد درمان قرار می دهد. سیستم حرکتی شامل موارد زیر است.ارتوپدی یک شاخه از علم جراحی نیز هست اما این امر به این معنا نیست که وظیفه متخصص ارتوپد فقط به جراحی محدود می شود. برای مداوای تمام بیماری هایی که روی سیستم حرکتی انسان تاثیر می گذارند می توان از ارتوپد کمک گرفت. برخی از این بیماری ها ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشند و برخی دیگر نیز ممکن است بر اثر آسیب یا افزایش سن به مرور زمان بروز یابند.09912656520 آقای قمری
اکثر افراد در طی دوران زندگی خود به متخصص ارتوپد مراجعه می کنند؛ بسیاری از آنها غالباً توسط این متخصصین ویزیت می شوند. با این حال، اغلب در مورد شرایط و آنچه متخصصان و جراحان ارتوپدی مورد درمان قرار می دهند، دچار سردرگمی می شوند. متخصصان ارتوپدی درباره سیستم اسکلتی-عضلانی درمان می کنند. جراحان ارتوپدی در تشخیص و درمان مشکلات مربوط به سیستم اسکلتی-عضلانی تخصص دارند. ارتوپدی یک تخصص پزشکی در زمینه درمان سیستم اسکلتی-عضلانی بدن است. سیستم اسکلتی-عضلانی، استخوان ها، مفاصل، عضلات، تاندون ها، لیگامنت ها، غضروف ها و اعصاب را شامل می شود. پزشکان ارتوپدی مسئولیت مراقبت و درمان بیماران در تمامی محدوده های سنی، از نوزادان تا افراد سالخورده را برعهده دارند. سیستم اسکلتی عضلانی به عنوان چارچوب بدن و عامل مکانیکی که قابلیت حرکت کردن را به بدن می دهد شناخته می شود. حقیقت این است که تمام تخصص های پزشکی با ارتوپدی و سیستم اسکلتی-عضلانی نقاط مشترک و هم پوشانی دارند. جراحان ارتوپدی، صرف نظر از تخصص جراحی، بسیاری از روش های درمانی بدون نیاز به عمل جراحی را نیز به کار می گیرند. در حقیقت اکثر این جراحان بیشتر وقت خود را جهت درمان بیماران خارج از اتاق عمل می گذرانند. بیشتر متخصصان ارتوپدی در مطب های خصوصی خود کار می کنند. یک پزشک ارتوپدی می تواند در بخش اورژانس، بخش مراقبت های بیمارستان و حتی رویدادهای ورزشی حاضر شده و کار کند.
تشخیص به موقع و صحیح پزشک متخصص ارتوپدی ابتدا باید بتواند با دقت کافی و به طور دقیق بیمار خود را مورد معاینه قرار داده و تشخیص درستی از بیماری و ناراحتی وی داشته باشد. به این منظور پزشک:
پزشک ارتوپد همچنین ممکن است برای داشتن یک تشخیص درست به MRI، سی تی اسکن، اسکن استخوان، سونوگرافی و آزمایش خون نیز نیاز داشته باشد. به منظور تشخیص بهتر ممکن است از روش های تصویربرداری توسط اشعه ایکس نیز استفاده شود. در برخی از مشکلات مانند دررفتگی ها و شکستگی ها ارتوپد باید تغییراتی را در استخوان و مفاصل ایجاد کند یا با استفاده از اسپلینت یا بریس مفصل را بی حرکت نگه دارد.
مهارت های پزشک ارتوپد در نحوه درمان بیمار نیز به خوبی نشان داده خواهد شد. اگر متخصص ارتوپدی نتواند به طور دقیق یک روش درمانی خاص را برای بهبود بیمار پیشنهاد دهد، در این صورت احتمالا چند روش درمان را با هم توصیه خواهد کرد.
برای اختلالات مزمن اسکلتی و عضلانی مانند کمر درد و آرتریت ممکن است از درمان های زیر استفاده شود:
رفع مشکل بافت نرم : ترمیم بافت های نرم مانند پارگی تاندون یا رباط ها.
رفع اشکال داخلی :یک روش برای نگهداری قطعات شکسته شده استخوان در مکان صحیح خود با استفاده از فلز و پیچ درزمانی که استخوان در حال التیام است.
ارتوپدی فنی رشته ای در پزشکی است که مربوط به طراحی و ساخت دستگاه های مصنوعی به نام ارتز است. یک ارتز برای تغییر یا اصلاح ویژگی های عملکردی و ساختاری سیستم عصبی، عضلانی و سیستم اسکلتی روی بدن قرار می گیرد. ارتوپدهای فنی پزشکانی هستند که تجویز، تولید و مدیریت ارتزها را انجام می دهند.
ارتزها ممکن است برای حمایت از اندام بیماران مجروح یا مبتلا به بیماری، از طریق کنترل، هدایت، محدود کردن و یا ثابت نگه داشتن مفصل، اندام یا بدن مورد استفاده قرار گیرند. آنها ممکن است برای محدود کردن حرکت، فعال کردن حرکت (مکانیکی)، به عنوان یک دستگاه توانبخشی پس از باز کردن گچ، برای کاهش فشار تحمل وزن، اصلاح شکل یا عملکرد بخشی از بدن یا کاهش درد، مورد استفاده قرار گیرد.
ورزشکارانی که در ورزش های تعاملی یا فعالیت های خطرناک مشارکت می کنند، می توانند از بریس های پیشگیرانه استفاده کنند. بریس های عملکردی برای افراد دارای مفاصل ضعیف به علت آسیب قبلی یا به عنوان مثال برای افراد مبتلا به درد ورم مفاصل طراحی شده اند. بریس های توانبخشی برای محدود کردن حرکت، معمولا پس از جراحی، برای ثابت نگه داشتن مفصل استفاده می شود.
به عنوان یک ارتوپدی فنی، هدف ما این است که به بهبود حرکات بدن، اصلاحات فرم بد بدن، از بین بردن درد و جلوگیری از ایجاد ناهنجاری های ارتوپدی در طول درمان کمک کنیم. این کار با قرار دادن یک ارتز در قسمتی از بدن به عنوان مثال، با استفاده از بریس، کولیس، محافظ گردن یا آتل انجام می پذیرد. این دستگاه ها معمولا از انواع مختلفی از مواد مثل ترموپلاستیک، فیبر کربن، الاستیک، فلزات، اتیلن-وینیل استات و پارچه ساخته شده اند.
در شرایط جدی یا درازمدت، ارتزها به طور خاص برای یک فرد ساخته می شود، اما برای آسیب های در سطح کمتر از قبیل مچ پای پیچ خورده، بریس های از پیش ساخته شده که در اندازه های مختلف در داروخانه ها در دسترس هستند استفاده می شوند. اینها به سادگی روی ناحیه آسیب دیده را پوشش می دهند و توسط ولکرو سفت می شوند. عملکرد ما به عنوان یک ارتوپدی فنی می تواند کیفیت زندگی بیمار را در طول دوره توانبخشی و یا حتی بقیه زندگی تغییر دهد. با توجه به استفاده طولانی مدت از ارترزها، لازم است که آنها به درستی نصب شوند و به نقطه و یا مناطق آزار دهنده بدن بیمار فشار نیاورند.
پدروتیکس شاخه ای از ارتوپدی است که به طور خاص برای پاها و اندام های پایینی بدن به کار می رود. پدوتزیست برای ارزیابی اندام تحتانی و بیومکانیک آن آموزش دیده است. آنها می توانند اختلال عملکرد را شناسایی کنند و با ساخت یک کفی کفش، کفش کامل و یا تغییرات در طراحی کفش برای اصلاح مسائل مربوط به راه رفتن یا درد پای بیمار به علت بیماری، آسیب و یا پوشیدن طولانی مدت کفش های نامناسب کمک کنند.
چه چیزی در آن دخیل است؟
در ابتدا یک ارتوپد فنی در طول یک جلسه مشاوره، نیازهای بیمار را بررسی و ارزیابی می کند. الزامات بیمار مورد بحث قرار می گیرد و با ارتباط با دیگر متخصص ها مانند فیزیوتراپیست ها، بهترین برنامه درمانی برای جراحت انتخاب می شود. به طور سنتی، ارتزها وسیله ای ساخته شده توسط اندازگیری اندام تحت تأثیر بودند که دو سوی آن را باهم نگه می داشت. در حال حاضر، برنامه های مدل سازی کامپیوتری مانند CAD و CAM می توانند مورد استفاده قرار گیرند، اولا اندازه گیری های منطقه آسیب دیده را انجام می دهند و سپس این اطلاعات را به چاپگر سه بعدی برای ایجاد طرح اولیه می دهند. در طی مرحله تولید بعدی، ارتوپد فنی و ارتوپد برای تولید محصول نهایی با هم کار می کنند. این دستگاه در طول جلسه مشاوره بعدی نصب می شود و بیمار به طور کامل در زمینه استفاده، نصب و برداشتن آن آموزش می بیند. در طی جلسات بعدی، ارتوپد فنی اطمینان حاصل خواهد کرد که بیمار طرز استفاده ارتوز را به درستی فرا گرفته است و دستگاه به درستی کار کرده و راحت است. در صورت نیاز در طول دوره توانبخشی تنظیمات و یا تعمیرات انجام خواهد شد.
یک ارتوپد فنی به چه تجربیاتی نیاز دارد؟
برای تبدیل شدن به یک ارتوپد فنی، شما باید به یادگیری چگونگی حرکت و کار بدن انسان علاقمند بوده، مهارت های فنی و عملی خوب و مهارت حل مسئله خوب و خلاقیت برای طراحی و تولید وسایل مورد نیاز، داشته باشید. مهارت های بین فردی نیز لازم است چرا که شما با بیماران و دیگر همکاران تعامل دارید. مهارت های بین فردی عبارتند از ارتباط خوب، حساسیت و درک نیازهای بیماران، و همچنین توانایی استفاده از ابتکار عمل و کار تیمی. مهارت های IT قوی در اینکار در حال پر رنگ تر شدن است، زیرا فناوری کامپیوتری تبدیل به بخش قابل توجهی از فرایند تولید ابزارهای مربوط به ارتوپدی فنی می شود.
بسیاری از افراد به این حرفه وارد می شوند، زیرا عضوی از خانواده یا دوستان آنها از پروتز یا ارتز استفاده می کنند. دیگران ممکن است از حوزه هایی مانند مهندسی، مهندسی زیست شناسی یا زیست شناسی به این رشته گرایش پیدا کنند. یک انگیزه معمول در تمام ارتوپدهای فنی این است که آنها می خواهند به مردم کمک کنند و تاثیر شخصی موثرتری در جهان داشته باشند.
ارتوپد فنی بیمارانی که برای حرکت خود به وسایل و تجهیزات کمکی نیاز دارند را ویزیت می کند. ارتوپد فنی همچنین برای بیماران نیازمند، اندام های مصنوعی از جمله پاهای مصنوعی، بازوها و حتی دست های بیونیک می سازد.
ارتوپد فنی وظیفه تشخیص و عرضه دستگاهی که بیمار نیاز دارد، چه یک پای مصنوعی یا مفصل مچ پا یا کفش طبی مناسب را بر عهده دارد و هدف وی افزایش تحرک و استقلال بیمار است.
بیمارانی که به ارتوپد فنی مراجعه می کنند می توانند از کودکان تا افراد مسن را شامل شوند. نوزادان و کودکان ممکن است به دلیل نقص مادرزادی و افراد مسن به دلیل حادثه یا قطع عضو به دلیل بیماری هایی مثل دیابت و بیماری های عروق به عضو مصنوعی نیاز داشته باشند. ارتوپد فنی به آسان تر شدن حرکت و کلا زندگی این افراد کمک می کند.
چه در زمان استفاده از دستگاه پیش ساخته و چه دستگاه های سفارشی ارتوپد فنی باید مطمئن شود که دستگاه مناسب بیمار است و ممکن است نیاز به انجام تغییراتی در دستگاه برای ایجاد بهترین حالت ممکن برای فرد داشته باشد. رایج ترین استفاده از این دستگاه ها برای مشکلات پا، مچ پا، زانو و ستون فقرات است.
ارتوپد فنی همچنین می تواند با تولید ارتزها به افرادی که دارای مشکل در عضوی از بدن خود مانند مشکل پا و مشکلات حرکتی ناشی از آن هستند کمک کند. ارتوپد فنی می تواند با اسکن دو بعدی و سه بعدی پا اقدام به ساختن ارتز و یا کفش طبی مناسب منحصر به فرد برای بیمار نماید. حتی گاهی اوقات با یک کفی کفش مناسب می توان مشکل بیمار را حل کرد.
هنگامی که پروتز یا ارتز نصب می شود، ارتوپد فنی برای پیگیری درمان و مشاوره های تکمیلی بیمار را مجددا می بیند تا اطمینان حاصل شود که بیمار از دستگاه راضی است.
ارتوپدهای فنی معمولا موارد زیر را انجام می دهند:
دستگاه های ارتوپدی پا ممکن است به دلایل مختلف توصیه شوند، از جمله:
به عنوان مثال، یک گوه درون قسمت داخلی کفی یک کفش قرار می گیرد تا بتواند به کف پای صاف کمک کند، بنابراین خطر بروز تاندونیت را کاهش می دهد. بریس مچ پا می تواند درد آرتریت روماتوئید را در پاشنه یا مچ پا کاهش دهد. برای افزایش حمایت از مچ پا و کمک به جلوگیری از رگ به رگ شدن مچ پا می توان از پاشنه ی پهن شده استفاده کرد. کوسن های پاشنه می توانند در جذب فشار و احساس راحتی بیشتر در پاشنه و مچ پا در هنگام راه رفتن یا دوییدن کمک کنند.
اگر چه ارتزهای سفارشی به میزان قابل توجهی از دستگاه های موجود در بازار گرانتر هستند اما طول عمر بیشتری دارند و پشتیبانی یا اصلاح بیشتری را ارائه می دهند. با این حال، در بعضی موارد، یک دستگاه از پیش ساخته، به ویژه هنگامی که با برنامه کشش و تمرین ترکیب شده باشد، می تواند به همان اندازه موثر واقع شود.
در صورتی که مشکل بیمار مربوط به پای او باشد، می توان از تکنولوژی های جدیدی که به کمک ارتوپد آمده تا کارها را آسان تر و موثرتر کند یعنی اسکن سه بعدی پا کمک گرفت. در گذشته، از قالب های گچ پا برای ساخت ارتز سفارشی استفاده می کردند. در حال حاضر، اغلب از تجزیه و تحلیل پای کامپیوتری برای ساخت و توسعه ارتزها استفاده می شود که تاثیر دقیق تری روی مدل راه رفتن پویای فرد دارد.
در اسکن سه بعدی پا از وسیله ای برای بررسی میزان فشار روی کف پا، فرم پا و وجود هرگونه ناهنجاری در پا، نقاط فشار استفاده می شود. سپس با استفاده از اطلاعات مفید به دست آمده، ارتوپد فنی شروع به ساخت ارتزهای مورد نیاز فرد می کند.
برخی از مشکلات پا که ارتوپد فنی می تواند به درمان آن کمک کند شامل این موارد است: کف پای صاف، انحراف شست (Bunion)، میخچه و پینه پا، قوس پای زیاد، انگشت چکشی یا پنجه کلاغی، خار پاشنه، تومور عصبی مورتون، زخم های پای متخصص ارتوپد که به آن متخصص استخوان و مفاصل یا جراح استخوان و مفاصل یا ارتوپد هم می گویند سعی می کند تا با استفاده از روش های جراحی و غیر جراحی به تشخیص و درمان مشکلات سیستم حرکتی بدن اهتمام ورزد.
متخصص ارتوپد تهران کیست و چه کاری انجام می دهد؟
کمر درد، آسیب های ورزشی، آرتروز و گرفتگی عضلات گردن از مراجعات کوچکی از عوارض فراوان استخوانی-عضلاتی است که بر روی وضعیت و شرایط جسمانی بیماران تأثیر می گذارد.
تمامی حرکات ما با مداخله بافت ها و استخوان هایمان صورت می گیرد و وجود یک عارضه، ناراحتی، سفتی یا شکنندگی در این دو بخش مهم از جسم می تواند تمامی عملکرد بدن ما را مختل نماید که در این شرایط ممکن است حتی کارهای ساده روزمره نیز برایمان غیرممکن شود.
به خوبی با عوارض موجود در ساختمان استخوانی و عضلاتی ما آشنایی دارد و بهترین مرجع برای درمان، تسکین و رفع نشانه های مشکلات و دردهای استخوان و عضلانی به حساب می آید.
وظیفه اصلی متخصص ارتوپد چیست؟
متخصص ارتوپد که به آن متخصص استخوان و مفاصل یا جراح استخوان و مفاصل یا ارتوپد هم می گویند سعی می کند تا با استفاده از روش های جراحی و غیر جراحی به درمان مشکلات سیستم حرکتی بدن اهتمام ورزد.
متخصص ارتوپد خوب کیست؟
متخصص ارتوپد تهران یک پزشک مجرب برای تشخیص، درمان، پیشگیری و توان بخشی به بیمار آسیب دیده بر اثر جراحات، اختلالات و بیماری ها در ساختمان استخوانی-عضلاتی هست. هرگونه آسیب در استخوان ها، مفصل ها، عضلات، اعصاب و تاندون ها به متخصص ارتوپدی مربوط بوده و ایشان توانایی کافی در رفع بیماری های مربوط با این ساختمان را دارد.
متخصص ارتوپدی چه چیزی را درمان می کند؟
متخصص ارتوپدی بسیاری از مشکلات استخوانی-عضلاتی را بدون نیاز به جراحی و از طریق ورزش، درمان دارویی و دیگر روش های بازسازی، درمان می کند. اگر جراحی ضرورت یابد؛ ایشان ممکن است درمان از طریق جراحی ارتوپدی را به دلیل مؤثر نبودن دیگر روش ها پیشنهاد دهد.
درحالی که تمامی پزشکان ارتوپدی با سر تا سر ساختمانی عضلانی و استخوانی آشنا هستند؛ بسیاری از این پزشکان، درزمینه و ناحیه خاصی از بدن تخصص دارند.
به طوری که جراح ارتوپد را ممکن است با نام های متخصص ارتوپد پا، دست، شانه، ستون فقرات، زانو بشناسیم. جراحان ارتوپدی درزمینه های تخصصی کودکان، تروما، جراحی بازسازی، آنکولوژی (تومور استخوانی) و درمان ورزشی نیز فعالیت می کنند.
انواع عمل های جراحی ارتوپدی:عمل های جراحی ارتوپدی بسته به بیمار و بیماری آن می تواند متفاوت باشد.
متخصص ارتوپدی چه افرادی را درمان می کند؟
متخصصین ارتوپدی تمامی سنین و افراد از نوزادان، کودکان، ورزشکاران و افراد پیر را در شرایط مختلفی مانند پارگی، شکستگی، اختلالات، بیماری ها، ناهماهنگی ها، پیچ خوردگی ها، و گسستی عضلات و استخوان ها را می توانند درمان کنند.
بسیار مهم است که در مراجعه به پزشک ارتوپد، فرد بیمار و اطرافیان او به خوبی از دستورات پزشک خود پیروی کرده و با همکاری همه جانبه، طبق نظر پزشک، پیش بروند.
مشکلات و آسیب هایی که توسط متخصص ارتوپد درمان می شود:
یک بیمار با مراجعه به متخصص ارتوپدی باید چه خدماتی دریافت کند؟
به طورکلی، مراجعه پزشک ارتوپدی با معاینه فیزیکی، مصاحبه و بررسی سوابق پزشکی شروع می شود. درنهایت ممکن است آزمایش های بیشتری مانند آزمایش خون و تصویربرداری صورت گیرد. در بسیاری از مشکلات، روش های درمانی متعددی وجود دارد که متخصص ارتوپدی راهکارهای مناسب را با بیمار در میان می گذارد تا با نظر پزشک و بیمار بهترین روش برای درمان و بهبودی، اتخاذ شود.
شایع ترین دلایل مراجعه به متخصص ارتوپد :
متخصص ارتوپد تهران :
درمان مشکلات ارتوپدی می تواند از طریق تزریق و داروها، جراحی ارتوپدی، فیزیوتراپی و درمان شکستگی و فشارهای استخوانی صورت گیرد که بخش بزرگی از فرایند درمان در مراکز پزشکی و تحت نظارت پزشک متخصص انجام می شود.
ازاین رو تجربه و مهارت پزشک و جراح ارتوپدی، تأثیر بالایی در درمان شما دارد. با توجه به گستردگی موارد تحت پوشش دپارتمان ارتوپدی، بیمار ابتدا بایستی با شناسایی مشکل خود، به متخصص مربوطه از میان تخصص های ارتوپدی دسترسی پیدا کند.
انتخاب متخصص ارتوپد:
انتخاب بهترین دکتر ارتوپد یا به طور خاص بهترین متخصص زانو یکی از مهم ترین تصمیماتی است که شما در هنگام بررسی درمان و گزینه های جراحی برای مشکلات مفصلی خود می گیرید. در هنگام گرفتن این تصمیم، باید برای پیدا کردن دکتر ارتوپدی که مناسب وضعیت شما باشد باید با جراحان متعددی مشورت کنید.
از جمله اقداماتی که می توانید برای یافتن یک متخصص ارتوپد مناسب ، بکار برید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
متخصص ارتوپدی در ادامه به موضوع اورژانس های ارتوپدی اشاره کرد و گفت: اورژانس ارتوپدی به عناوینی اطلاق شده که تأخیر در تشخیص و درمان آن به عوارض جدی منتهی می شود.
وی در خصوص انواع اورژانس های ارتوپدی گفت: در رفتگی مفاصل بزرگ، آرتریت سپتیک، سندرم کمپارتمان، آمبولی چربی، ضایعات تزریقی در دست،تنوواژینیت دست،ضایعات عصبی پیشرونده فقرات، عوارض عروقی اندام، شکستگی باز و شکستگی گردن فمور از انواع مشکلاتی است که حتما نیاز به اورژانس اورتوپدی دارد.
حسن زاده خاطر نشان کرد: شکستگی ها به طور معمول اورژانس تلقی نمی شود، البته شکستگی دوبل ساعد یا شکستگی استابولوم یا شکستگی های بسته بازو و یا ساق را بهتر است ۲۴ ساعت تا ۴۸ ساعت بعد عمل کنیم.
این متخصص ارتوپدی در پایان گفت: شکستگی باز از شایع ترین اورژانس های ارتوپدی است که نتایج درمان را تحت تاثیر قرار می دهد مراقبت پرستاری مناسب به ویژه شستشوی فراوان و استفاده از گاز استریل و خروج اجسام خارجی نیز در این زمینه از مهمترین اقدامات هستند.
نوع شیوه زندگی ماشینی، کم تحرکی، نوع فرهنگ غذاهای مصرفی، ورزش و فعالیت های بدنی، ایجاد تصادف ها، حوادث طبیعی، غیرمترقبه و...، باعث شده امروزه سلامت و عملکرد این بخش از سیستم بدنی، بیشتر به مخاطره بیفتد.
به گزارش تسنیم، سلامتی و کارکرد مناسب سیستم عضلانی اسکلتی، با نحوه فعالیت سایر دستگاه های بدن، ارتباط مستقیمی دارد؛ اما متأسفانه نوع شیوه زندگی ماشینی، کم تحرکی، نوع فرهنگ غذاهای مصرفی، ورزش و فعالیت های بدنی، ایجاد تصادف ها، حوادث طبیعی، غیرمترقبه و...، باعث شده امروزه سلامت و عملکرد این بخش از سیستم بدنی، بیشتر به مخاطره بیفتد. از این رو در گزارش این هفته به شایع ترین مشکل ها و بیماری های ارتوپدی در ایران می پردازیم؛ بیماری هایی که غالبا محصول سبک زندگی غلط هستند.
نقش ژنتیک در بیماری های ارتوپدی چیست؟
ما در حال حاضر اصلا چیزی به نام بیماری ارتوپدی در ایران نداریم. شاید چند بیماری عفونی مانند عفونت زانو و استخوان و... داشته باشیم، اما باز بیماری تلقی نمی شود. آن چیزی که ما اکنون در ایران به عنوان اشکال های ارتوپدی داریم، بیشتر مربوط به مسائلی است که انسان درطول زمان پیدا می کند. مسائل و مشکل هایی که اغلب به علت نوع سبک زندگی، ورزش کردن، اضافه وزن و...، زودتر در ایران اتفاق می افتند.
غلامعلی عکاشه متخصص ارتوپدی، در این خصوص می گوید: شایع ترین علتی که بیماران در حوزه غیرتصادف ها به ما مراجعه می کنند، آرتروز(به ویژه آرتروز زانو) است؛ علت اصلی ایجاد آرتروز زانو، تحمل تمام وزن بدن است. اغلب صدمه های واردشده به زانو بسیار زیاد است، به همین دلیل به سرعت به سمت آرتروز پیش می رود. چنانچه وزن فرد زیاد، ورزش و تحرکش کم و میزان چهارزانو و روی زمین نشستن فرد زیاد باشد، آرتروز زودتر اتفاق خواهد افتاد.
این عضو هیئت عالی نظام پزشکی به نقش ژنتیک در بیماری های ارتوپدی پرداخته و می افزاید: درحال حاضر مسئله ژنتیک در بیماری های ارتوپدی نقش بسیار اندکی دارند. بعضی از بیماری ها نیز مانند دررفتگی لگن و پاچنبری نیز بیشتر فامیلی است؛ همچنین ابتلا به این بیماری در مقایسه با آرتروز و بروز حوادث، بسیار اندک است.
شایع ترین مشکل ارتوپدی در زنان
بر اساس گزارش سایت پلیس، درد مفاصل زانو، بیشترین درد مفاصل در میان افراد مختلف به شمار می رود که شیوه نشستن روی زمین، برخاستن و همچنین افزایش سن، از عوامل تأثیرگذار بر این موضوع هستند.
حسین فراهینی، رئیس بخش آموزشی ارتوپدی بیمارستان رسول اکرم(ص) نیز استئوآرتریت یا آرتروز(ساییدگی مفصل)، دفرمیته ها مانند زانوی پرانتزی، ضربدری و ساییدگی کشکک(در جوان ها به ویژه خانم ها) را شایع ترین بیماری های زانو در ارتوپدی نام برده و می گوید: آرتروز شایع ترین بیماری ارتوپدی به حساب می آید. به طور معمول آرتروز در مفصل هیپ یا لگن، زانو و شانه رخ می دهد که معمولا در خانم ها از سن 55سالگی و در آقایان از سن 65سالگی نمایان می شود؛ درحال حاضر عامل جغرافیایی در آرتروز مفصل کمتر دیده می شود، اما بیماری های تخریب مفصلی بیشتر وابسته به عواملی مانند سن و جنس، شغل(افرادی که دارای کارهای سنگین هستند)، ژنتیک، زمینه های فامیلی، نوع تغذیه، بی تحرکی و افزایش وزن و چاقی، دفرمیته در اندام های تحتانی و فوقانی است.
وی با اشاره به راه های درمانی این بیماری می افزاید: تعویض مفصل یکی از راه های درمانی این بیماری است. اغلب ما برای تعویض مفصل براساس سن و پیشرفت ضایعه های مفصلی بیمار، تصمیم به عمل جراحی می گیریم. چنانچه آرتروز در مراحل اولیه باشد، این افراد معمولا با درمان های دارویی، فیزیوتراپی، آب درمانی، شنا و استفاده از عصا و تزریق های داخل مفصلی درمان می شوند یا زمان جراحی تعویض مفصل شان به عقب می افتد؛ اما در مراحل پیشرفته، درمان بیماری تنها تعویض مفصل است. کسانی که آرتروز پیشرفته در مفاصل زانو و لگن دارند، نباید دو زانو و چهارزانو بنشینند. همچنین نباید از پله ها زیاد بالا و پایین بروند و در شیب زیاد پیاده روی کنند.
مشکلی در کمین خانم های جوان
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه می دهد: بیماری های روماتیسمی و آرتریت روماتوئید(روماتیسم مفصلی) نیز یکی دیگر از ضایعه هایی است که بیشتر متوجه خانم ها است. این ضایعه های تخریبی مفصل بیشتر در سن جوانی رخ می دهد. علامت اولیه درد در دست ها، مچ دست و گاهی پاها است و گاهی مفصل بزرگ را هم درگیر می کند. مفصل گرفتار به طور مزمن تخریب خواهد شد و تشخیص بالینی و با استفاده از رادیولوژی و آزمایش است.
وی در مورد مشکل ساییدگی کشکک زانو(کندرومالاسی) نیز می گوید: معمولا این بیماری با درد مزمن با حدود ناواضح در جلوی زانو مشخص شده که این درد اغلب با نشستن طولانی، راه رفتن روی شیب یا پلکان بدتر می شود؛ همچنین بیشترین شیوع را در خانم های 15 تا 35سال دارد و آسیب شناسی آن ها اغلب نامشخص است. در برخی موارد، نرم شدگی یا فیبریلاسیون غضروف مفصلی پوشاننده کشکک وجود دارد. بیماران دچار درد پشت کشککی زانو را می توان به دو گروه تقسیم کرد؛ در یک گروه هیچ علت مهمی یافت نمی شود، درحالی که در گروه دیگری شواهدی از به هم خوردن امتداد کشکک وجود دارد. در این گروه اخیر، وجود برخی عوامل، مسئول دررفتگی عودکننده یافت می شود؛ هرچند ممکن است هیچ سابقه ای از دررفتگی واضح وجود نداشته باشد. درحالی که علائم اغلب طولانی مدت هستند، اما شدید نیستند و با محدودکردن فعالیت هایی که علائم را تشدید می کنند و نیز فیزیوتراپی، می توان آن ها را برطرف کرد.
فراهینی به مشکل پای پرانتزی(ژنوواروم) یا پاکمانی پرداخته و می افزاید: این حالت به صورت رشد غیرطبیعی در اوایل کودکی بروز می کند و معمولا خودبه خود بهبود می یابد. به ندرت پاکمانی ناشی از اختلال رشدی در اپی فیز(استخوان بین سطح مفصلی و صفحه رشد) استخوان درشت نی و نیز قسمت فوقانی تنه استخوان درشت نی است. همچنین ممکن است برای درمان این بیماری جراحی لازم باشد.
تصادف ها، علت اصلی آسیب های ارتوپدی
امروزه بیماری ها و آسیب های ارتوپدی، باتوجه به بالابودن آمار تصادف ها و بروز حوادث طبیعی و غیرمترقبه، جزو پنج بیماری شایع دنیا به حساب می آید که سالانه موجب ناتوانی و مرگ میلیون ها نفر در سراسر جهان می شود. معمولا شکستگی های ناحیه مچ دست وپا، بازو، شانه، لگن، ران و ساعد از مهم ترین آسیب های ارتوپدی در بین مردم است.
علی یگانه، جراح و متخصص ارتوپدی نیز در این خصوص می گوید: هر شکستگی تا حدی باعث آسیب به بافت های نرم مجاور به خصوص عضلات، عروق خونی کوچک می شود، اما در اغلب موارد این صدمه ها درطی بهبودی شکستگی خودبه خود بهبود می یابند. گاهی یک شریان مهم صدمه می بیند که این صدمه یا توسط عامل ایجادکننده شکستگی به وجود می آید یا به وسیله لبه تیز جابه جاشده استخوان در زمان آسیب یا پس از آن حادث می شود. این عارضه می تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد. درواقع می تواند باعث ازدست رفتن اندام شود، اما خوشبختانه چندان شایع نیست.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران می افزاید: عفونت (به علت شکستگی های باز)، دیرجوش خوردن، جوش نخوردن، نکروز آواسکولار(مرگ استخوانی ناشی از نقصان جریان خون)، کوتاه شدن استخوان در اندام های تحتانی، ایجاد آسیب های عصبی و تاندونی، خشکی مفاصل(به دلیل چسبندگی) و... نیز از دیگر عوارض شکستگی ها محسوب می شوند.
نکته: شکستگی ها(fracture )بطور معمول اورزانس تلقی نمی شود مثلا شکستگی دوبل ساعد یا شکستگی استابولوم یا شکستگی های بسته بازو و یا ساق را بهتر است 24ساعت تا48 ساعت بعد عمل کنیم.
اما آرتریت سپتیک بویژه مفصل هیپ (hip) یا سندرم کمپارتمان(compartment ) جزء اورژانسهای ارتوپدی است و اقدام فوری را می طلبد.
1- در رفتگی مفاصل بزرگ (Dislocation ) که با علامت اختصاری ((Dx نشان داده میشود اگر در مفاصل بزرگ در حوادث رخ دهد بویژه در هیپ (hip) یا زانو (Knee) جزء اورژانسی ترین مشکلات ارتوپدی است در رفتگی زانو حتی رادیوگرافی لازم نیست به محض تشخیص باید جا اندازی شود.
۳ نکته درباره ارتوپدی: مشکلات مربوط به سیستم اسکلتی-عضلانی بیشترین مشکلات مشترک بین مردم است که طی آن به پزشک مراجعه می کنند؛ با این حال خیلی از این بیماران برای درمان نزد متخصصین ارتوپدی مراجعه نمی کنند. واژه یونانی ارتو به معنای مستفیم و واژه پدیک که از واژه Pais گرفته شده است، به معنی کودک می باشد. برای قرن های متمادی، پزشکان ارتوپد درگیر درمان کودکان فلج و زمین گیر بوده اند. یکی دیگر از بیماری هایی که پزشکان ارتوپد در صدد حل آن برآمده اند کج شدگی ستون فقرات به سمت پهلوها در کودکان بوده است (اسکولیوز ستون فقرات یا کژپشتی). حدوداً یک دهه طول می کشد تا بعد از درس خواندن و تمرینات در این زمینه، بتوان جراح ارتوپدی شد. متخصص ارتوپدی شدن زمان کمی از شما می گیرد. زمانی که پزشکان تشخیص می دهند که شما دارای مشکلات ارتوپدی هستید، ممکن است کمی ناامید شده و بترسید. با این وجود، اکثر این شرایط دارای درمان های موثر هستند و بسیاری از مردم پس از تحت درمان قرار گرفتن و انجام مراحل درمانی نتایج کاملی در جهت مداوا گرفته اند. بیشتر این مشکلات و بیماری ها حتی اگر به طور ناگهانی به وجود آیند، در حقیقت تاثیر استفاده نادرست از اعضای بدن در طولانی مدت هستند. درمان موفق ممکن است زمان بر باشد، اما به نتیجه آن می ارزد.